Edebiyat dergilerinden sinema dergilerine, müzik dergilerinden yeni bir tanım olarak “atölye” dergisine; yeni yayın dönemi, mevsim yüzünü kışa döndükçe yeni dergilerle hareketlenmeye devam ediyor.
Dergiler, edebiyatın ve yayıncılığın “atom karıncaları” olarak her zaman ilgi görmüştür. Gerek yayımlayan gerek okuyan açısından. Ne var ki ortaya özgün bir içerik ve duruş koyup uzun yıllar boyunca devam edeni, devam etse de baştaki özgünlüğünü ve tavrını koruyarak kendini yenileyebileni çok azdır.
Bugünün yayıncılığında ise bu çok daha zor. Yayımlanan dergi sayısı ile özgünlüğün ve niteliğin ters orantılı ilerlediği bu kalabalık yayıncılık ortamında, özellikle vasatın çekiciliği nedeniyle piyasayı domine eden, sıkça eleştirdiğim malum dergilerin karşısında nitelikli içerikleriyle durmaya çalışan dergilerin basımdan dağıtıma kadarki tüm süreçlerde zorlandığını ve uzun ömürlü olamayışını da göz önüne alırsak…
Yine de geçmişteki yazılarda bahsettiğim üzere, çok sattırdığı herkesçe bilinen piyasa normlarına sığınan vasat dergilerin arasında yükselmeye başlayan yeni bir damar var: Tematik dergicilik -hatta tematik yayıncılık.
Her telden çalıp şekeri ve süsü fazla kaçmış bir tat ortaya koyan, bir yerinden değilse de başka bir yerinden sattırarak günü kurtaran dergilerin karşısında Türkiye’nin yayıncılık ortamında riskler alarak yola çıkan tematik dergileri derledim. En yeni dergiler 2017 2018 başı itibariyle bu yazıda.
Başlıktan da anlaşılacağı üzere, henüz bu yayın döneminde çıkan dergilere öncelik vermekle birlikte bir yıldan daha yeni olan birkaç olmazsa olmaz örneğe de yer verdim. Ayrıca, bandrol ve tasarım itibariyle artık dergi formatında olmasa da geçmişten beri var olan öncüllerinin uzantısı olarak devam eden ve Türkiye’de yeni yeni denenmeye başlanan “bookazine / book magazine” formatındaki işlere de yer vermemek olmazdı.
Gözümden kaçtığını düşündüğünüz yeni dergiler varsa, yorum kutusunu kullanmaktan çekinmeyin.
[su_button url=”https://kalemkahveklavye.com/yayincilik-dergicilik-dergiler-uzerine-koray-saridogan/” target=”blank” background=”#d43839″ size=”5″ icon=”icon: hand-o-right”]AYRICA BAKINIZ | Bir Yayıncılık ve Dergicilik Eleştirisi: Okur Olmak ya da Müşteri Olmak | Koray Sarıdoğan[/su_button]
yeni dergiler 2017 2018
Arka Pencere | Aylık Film Kültürü Dergisi
Sinema severlerin ve dergi okurlarının yabancı olduğu bir isim değil Arka Pencere… 2009’dan bu yana, kimi üyeleri değişse de yayımlanmaya devam eden bir online dergiydi. Cem Altınsaray, Bilgehan Aras, Burak Göral, Murat Özer ve Burçin S. Yalçın ekibiyle yola çıkan ve haftalık sürelerle yayınlanarak 380.sayısıyla dijital ortama veda eden Arka Pencere, Aralık 2017 itibariyle mecmua formatını okurlarla buluşturdu.
Yeni yolculuğunun ilk sayısında Star Wars: Son Jedi kapağıyla çıkan Arka Pencere dergi, okurlarına Rey ve Luke karakterlerinin yer aldığı iki farklı kapak seçeneği sunuyor.
Dergide farklı ürün ve görevleriyle karşımıza çıkan isimler, zaten evveliyatı da sağlam olan Arka Pencere için iyi referanslar oluyor.*
Derginin yayın kurulunda Murat Özer, Bilgehan Aras, Okan Arpaç ve Burçin S. Yalçın yer alıyor. Muhsin Akgün’ün fotoğraf editörü olduğu dergide karşımıza çıkan diğer isimler şöyle: Fatih Özgüven, Sevin Okyay, Hakan Bıçakcı, Mehmet Açar, Tunca Arslan, Uğur Vardan, Alkan Avcıoğlu, Evrim Kaya, Burak Göral (oğlu Emre’yle birlikte), Esin Küçüktepepınar, Şenay Aydemir, Engin Ertan, Murat Erşahin, Murat Emir Eren, Elif Tunca, Cem Altınsaray, Olkan Özyurt, Müjde Işıl, Ebru Çeliktuğ, Fırat Ataç, Janet Barış, Cumhur Canbazoğlu, Ali Ercivan, Hasan Cömert, Kaan Karsan, Yeşim Burul, Feride Çetin, Emine Yıldırım, Eray Yıldız, İlhan Yurtsever, Utku Ögetürk, Sezen Sayınalp, Gözde Hatunoğlu, Hilal Çetinder, Suzan Demir, Serdar Kökçeoğlu, Sinan Yusufoğlu…
Distopya Dergi | Edebiyat, Sanat ve Düşünce Dergisi
“Başka Edebiyat” mottosu ve “Edebiyat, Sanat ve Düşünce Dergisi” tanımlamasıyla, iki aylık sürelerle yola çıkan Distopya Dergi’nin Genel Yayın Yönetmeni Hakan Akdoğan. Akdoğan, başka birçok eseri ve işinin yanı sıra uzun yıllardır Yaratıcı Yazarlık atölyeleri yapıyor. Buna özellikle dikkat çekmemin nedeni, Distopya Dergi’nin “Türkiye’nin ilk ve tek atölye dergisi” olarak konumlandırılması. Bu açıdan Distopya Dergi’yi -en azından şimdilik, bu vaadi ile- edebiyat dergileri içinde ayrı bir yere koymak gerekiyor.
Derginin sunum metninde şöyle deniyor:
“Distopya edebiyatı, umutsuzluğun değil umudun edebiyatıdır. Umut, farkındalıkla olur. Olan bitenin farkına varıp itiraz etmekle olur. Biz, atölye olarak, konunun önemini vurgulamak için iki ayda bir Distopya Dergi’yi yayımlamaya karar verdik.”
Bir yanıyla distopik metinlere ağırlık veren, bir yanıyla atölye dergisi olarak konumlandırılan dergide kimi metinlerin yanına barkod konulmuş. Bu barkod bizi distopyadergi.com adresinde ilgili sayfaya götürüyor. Sayfada öykünün seslendirilmiş formatına ve ilgili metnin çözümlemesine gidiyoruz.
Bu iki unsur -distopik metinler ve atölye çözümlemeleri- itibariyle özgün bir fikir ortaya koysa da sadece üç metnin çözümlemesine yer veren, kimi imlâ hataları, dağınık gelen görsel tasarımı gibi kusurlar olduğunu da söylemek gerek. Bir atölye dergisi yapılacaksa salt metinlere değil onların analizine -tercihen mümkün mertebe derginin içinde-, Yaratıcı Yazım ile ilgili özgün teknik içeriklere, söyleşilere, yazarlardan notlara da yer verilirse vaadini tam gerçekleştirir, diye düşünüyorum.
Her derginin ilk sayılarının acemiliği olur elbet; Distopya Dergi’nin bu süreci çabuk atlatmasını ve uzun ömürlü olmasını samimiyetle diliyorum.
[su_button url=”https://atolye.kalemkahveklavye.com/” target=”blank” background=”#d43839″ size=”5″ icon=”icon: hand-o-right”]AYRICA BAKINIZ | KalemKahveKlavye Yaratıcı Yazarlık Mecrası 3K Atölye Açıldı[/su_button]
Gececi – Aylık Çizgiroman Kültürü Dergisi
Gececi dergisi, geçtiğimiz Temmuz ayında kaybettiğimiz usta çizer Galip Tekin’in ölümünden kısa bir süre önce harekete geçirdiği bir proje. İlk başta salt “mizah dergisi” gibi görünse de tanımından da anlaşıldığı üzere bir “çizgiroman” dergisi olduğunun altını çizmek gerek. Dergideki tarz, tür, dil ve içerik zenginliği, bu niteliği karşılıyor.
İlk sayısını Kasım 2017’de, Galip Tekin’in yer aldığı kapakla yayımlayan Gececi’nin mutfak ekibi Bülent Üstün, Cengiz Üstün ve Hakan Karataş’tan oluşsa da karşımıza Alpay Erdem, Memo Tembelçizer, Özge Şat, Kaan Sezyum, Güven Erkin Erkal, Emre Özbay, Funda Özdemiroğlu gibi daha çok sayıda isim çıkıyor.
Peki Gececi, salt mizah dergisi formatından hangi özellikleriyle ayrılıyor?
İlk başta -tahmin edileceği üzere- sadece mizahi içerikli çizimler yer almıyor dergide. Birçoğunda inceden noir havası alabileceğiniz, kiminde gerilebileceğiniz çizimler/hikâyeler yer alıyor örneğin.
Güven Erkin Erkal’ın arşivinden derlediği afişler ve notlarla hazırladığı “Süper Kahramanlar 70 Yıldır Türkiye’de” sayfası, Özge Sağsöz’ün karikatür ve dövme sanatını birleştiren Ahmet Cambaz ile söyleşisi, Can Bonomo’nun pek bilinmeyen tekinsiz çizimleri üzerine yapılan röportaj, dergiyi zenginleştiren bölümlerden.
İlk sayının orta sayfasına zımbalanmış, Galip Tekin – Ustaya Saygı ekinden bahsetmeden olmaz. Adından anlaşıldığı üzere bir saygı duruşu niteliğinde, Galip Tekin’le ilgili çizim ve yazılara yer verilen ekte Suat Gönülay, Özge Şat, Korhan Erçin, Ege Eren, Edanur Akyüz, Sinancan Kara, Ayşegül Kuntman, Edanur Kuntman, Zeynep Peker, Ruslan Abasov ve Seyit Ali gibi isimlerin Tekin için yazıp çizdiklerinin yanı sıra 1991 yılında 9 hafta boyunca Avni Dergisi’nde yayımlanan Galip Tekin imzalı “Çizgi Roman Üzerine” tefrika yazılarının da tümüne yer verilmiş. En yeni dergiler 2017 2018 arasında yer alan diğer dergiye geçelim.
Headbang (Bookazine)
Başta bahsettiğim, dergi formatı ve bandrolüyle çıkmasa da dergi öncüllerinin devamı olan iki yayından birisi Headbang. Uzun yıllardır, kimi zaman verilen mecburi aralara rağmen yayınlarına devam eden Rock&Metal Müzik dergisi Headbang, Kasım 2017 itibariyle bookazine veya book magazine olarak adlandırılan formatıyla okurların karşısına çıkmaya karar verdi.
[su_button url=”https://kalemkahveklavye.com/turkce-rock-bilinmesi-ve-unutulmamasi-gereken-51-sarki-ve-klibi-koray-saridogan/” target=”blank” background=”#d43839″ size=”5″ icon=”icon: hand-o-right”]AYRICA BAKINIZ | 1980 Sonrası Türkçe Rock Tarihinden Bilinmesi ve Unutulmaması Gereken 51 Şarkı ve Klibi | Koray Sarıdoğan[/su_button]
Süreli yayın periyoduyla değil belirsiz zamanlarda kitap formatıyla çıkan yayın anlamına gelen bookazine olayına doyurucu, nitelikli bir içerikle giren ve Karakarga Yayınları çatısı altında yayımlanan Headbang’in editör koltuğunda yine Çağlan Tekil oturuyor. Genel Yayın Yönetmeni’nin M.K.Perker olduğu derginin yayın koordinatörü Mesud Ata iken dizgisi Sedat Gösterikli’ye ait. Yayına hazırlayan ve içeride eserleri yer alan isimler ise şöyle:
Bahar Heper, Barış Efendioğlu, Doğu Yücel, Gül Bade Tonak, Güray Topaç, Kerem Onan, Özgür Öğret, Özgür Yılgür, Utku Usta ve Zeynep Çolakoğlu.
Headbang’in alışılan görsel düzenini bozmadan hazırlanan yayında artık aylık bir format söz konusu olmadığı için dosya tadında içerikler hazırlanmış. Dergide haklarında yazılar okuyacağınız grup ve sanatçılar ile iki ana dosyayı kapak görselinde görebilirsiniz.
Çağlan Tekil’in sunuş yazısından anladığımız üzere bookazine projesi henüz deneme aşamasında. “Bu sayı satarsa yenisi çıkacak, batarsa tek sayıda kalacak,” dese de benim bu yazıyı yazdığım sırada 3.baskıya ulaştığını öğrendim. Demek ki ümit var ve yeni sayıya kavuşma vakti uzakta değil. Ne mutlu…
Plak Mecmuası – Plak Kültürü Dergisi
Tematik yayıncılık alanında parlak fikirlerle üretmeye devam eden Mylos Yayın Grubu’nun, polisiye dergi 221B ve dizi kültürü dergisi Episode’dan sonra hazırladığı yeni dergisi Plak Mecmuası oldu.
“Plak Kültürü Dergisi” tanımıyla Kasım 2017 itibariyle yola çıkan dergi, 3 aylık sürelerle yayımlanacak. Plak kartoneti ölçüleriyle tasarlanan dergi kitapçılarda, plakçılarda ve online satışta bulunuyor. Ayrıca yayın grubunun ONLINE DÜKKANINDAN satın almak da mümkün.
Tanıtım bülteninden:
Derginin ilk sayısı, “50. Yılında 1967” başlıklı kapak dosyasıyla hazırlandı.
Dosya için Murat Beşer, Moğollar’ın kurucularından usta klavyeci Murat Ses ile özel bir röportaj gerçekleştirirken; Ali Ece, Murat Ertel, Armağan Ekici, Kaan Tona, Onur Bayrakçeken, Gökhan Budak, Altuğ Şenel ve Uğur Bekarlar da 1967’de yayınlanmış ve bugün klasik saydığımız plakları incelediler.
PLAK MECMUASI ilk sayısında Okay Temiz’in 40. yaşını kutlayan eseri Oriental Wind’i de Armağan Ekici imzalı bir yazıyla andı.
Murat Meriç, Murat Beşer, Özge Ç. Denizci, Yasemin Şefik ve Salih Karagöz ilk yazılarıyla köşelerinin açılışını yaparlarken, Güven Erkin Erkal da yeni baskı yerli plakları yazdı. Mecmua’nın bu sayıdaki konuk yazarı ise bağımsız plak dükkanları ile post-punk ilişkisini kaleme aldığı yazısıyla İngiliz akademisyen – yazar David Wilkinson oldu.
Plak Sohbetleri’nin ilki, sinemaya da uyarlanan kült roman Trainspotting’in yazarı Irvine Welsh ile gerçekleşti. Ünlü yazar, Onur Bayrakçeken’in sorularını yanıtladı. İngiliz koleksiyoner ve müzik promoter’ı Phil Webb ile Türk koleksiyoner Güray Ali Canlı ise Koleksiyoncu Muhabbetleri’nin konukları oldular.
PLAK MECMUASI, bu ilk sayısının Uzak Diyarlar’ında Hindistan’dan Shah Music Centre’a uzandı. Plakçı Gezmesi’ndeyse rota Kadıköy’ün sevilen plak dükkanlarından Plakhane’ydi; dükkanın sahibi Deniz Bayrak, Mecmua’nın sorularını yanıtladı.
Son olarak, usta çizer Aptülika, çizdiği alternatif plak kapaklarından bir seçkiyi PLAK MECMUASI ile paylaşırken, Emek Can Tülüş de çizgi-öyküsünün ilk bölümüyle bir plakçının serüvenlerini anlatıyor.
[su_button url=”https://kalemkahveklavye.com/tek-tip-dergilerden-sikilanlara-10-tematik-dergi-onerisi/” target=”blank” background=”#d43839″ size=”5″ icon=”icon: hand-o-right”]AYRICA BAKINIZ | Tek Tip Dergilerden Sıkılanlara Pek Leziz 10 Tematik Dergi Önerisi | Koray Sarıdoğan[/su_button]
Underground Poetix Sayı 37
Şenol Erdoğan’ın kadim zamanlardan beri sürdürdüğü işlerinden biri olan ve bu zamana dek farklı format ve zamanlarda yayımlanagelen Underground Poetix, yoluna book magazine olarak devam eden iki üründen diğeri oluyor.
Sub Press çatısı altında yayın hayatına devam eden Underground Poetix için daha önce yine Sub Press logosuyla iki ayrı cilt hazırlanmıştı. Underground Poetix Antoloji Cilt 1 (Üçün Biri) ve Underground Poetix Antoloji Cilt 2 (Üçün İkisi) adlarıyla yayımlanan toplamaların ardından Ekim 2017 tarihli olarak hazırlanan yeni 37.sayı, kitap bandrolü ve formatıyla çıktı.
[su_button url=”https://kalemkahveklavye.com/senol-erdogan-sub-press-roportaj/” target=”blank” background=”#d43839″ size=”5″ icon=”icon: hand-o-right”]AYRICA BAKINIZ | “Altıkırkbeş’ten Ayrılmam Benim Kendimden Ayrılmamdan İbaret” | Şenol Erdoğan[/su_button]
“Bir Underground Kara Tarihi” alt adıyla, “iyi ki” dedirtecek çeşitlilikte içerikle çıkan yeni UP’in tanıtım bülteni şöyle:
Vapur Edebiyat
2000’lerin başında edebiyat dergilerini takip edenler Kaçak Yayın dergisini hatırlayacaktır. Halen arşivimde sakladığım ve dönüp dolaşıp okumaktan hiç bıkmadığım Kaçak Yayın dergisine hayat veren isimlerden biri olan Adnan Özer öncülüğünde yayın hayatına başlayan Vapur Edebiyat, tasarım itibariyle klasik görünse de daha ilk sayıdan Kaçak Yayın’la aynı zengin içeriği sunacağının garantisini verebiliyor.
Genel Yayın Yönetmeni Adnan Özer’e Yayın Kurulu’nda Metin Celal, Serdar Çelik ve Rüstem Aslan eşlik ediyor. Dergi editöryası ise Arda Kıpçak, Burcu Aktaş, Canan Kaya, Esra Arı, İnan Çetin, Luis Miguel Selvelli, Metin Yıldız, Orkun Galolar, Sezgin Çevik ve Yusuf Çalık’tan oluşuyor.
Henüz reklam, tanıtım ve sosyal medyada güçlü bir etkinliğini göremediğimizi üzülerek söyleyeceğim dergiden kitapçı rafını gezerek haberdar oldum. Bunu özellikle belirtmemin nedeni, uzun zamandır eleştirdiğimiz yapış yapış edebiyat dergiciliği içinde saf edebiyata ve gerçek dergiciliğe yakın, üstelik Türkiye’de yayıncılığın önemli isimlerini buluşturan Vapur Edebiyat gibi dergilerin okura kendini duyurabilmesini istememdir.
Aralık 2017 itibariyle aylık olarak yola çıkan derginin ilk sayı kapağında, içerideki dolu bir röportajla birlikte Ahmet Ümit var. Dergide karşımıza çıkan isimler şöyle: Adnan Özyalçıner, Ahmet Bozkurt, Ayşe Kulin, Arda Kıpçak, Atilla Birkiye, Baki Asiltürk, Can Gürses, Cengiz Öndersever, Enis Batur, Ercan Kesal, Gültekin Emre, Hakan Bıçakcı, Haydar Ergülen, M. Can Doğan, Orkun Galolar, Talin Azar, Taner Ay…
Vapur Edebiyat, içinde ayrı bir ekle geliyor: “Vapur Şiir/Öykü”. Bir okur olarak her zaman gözüme batan; edebiyat dışı içeriklerle öykü ve şiirlerin karışık düzenle konulması, hele mizanpajı doldurmak için şiirlerin alakasız yazıların kenarlarına atılması sorununa temiz bir çözüm ve edebi metinlere de saygı olarak gördüğüm bir fikir oldu bu ek. Öyküleriyle Barlas Özarıkça, Arda Kıpçak, Pedro Juan Gutierrez, Ali Bircan Teke; şiirleriyle Neda Olsoy, Celâl Hikmet, Ausias March, Baki Asiltürk, şiire dair bir röportajla Mustafa Apatay bu bölümde yer alan isimler.
Edebiyata dair içerikleri salt metin odaklı olmaktan uzak tutan derginin renkli içeriğiyle ilgili lafı uzun tutmak yerine içindekiler kısmını buraya koymakla yetiniyorum. Çok sevinerek karşıladığım Vapur Edebiyat’a uzun ve verimli bir yayın ömrü diliyorum.
EKLER:
Başta belirttiğim üzere, bir yıldan daha eski olmayan, tavsiye edebileceğim iki yayını da buraya eklemek isterim:
Rabarba Dergi
İlk sayısını Şubat 2017’de yayımlayan aylık sinema dergisi Rabarba Dergi, ana akım sinemaya da alternatif akımlara da hakim bir ekip tarafından hazırlanıyor. Yerli ve yabancı sinemaya dair çeşitli içeriklerin yer aldığı derginin her sayısında farklı bir dosya konusu var.
Bugüne dek işlenen dosyalar şöyle: “Oscar’ın Politikası, Sinemanın Kadınları,Sinemanın Bağımsız, Sanat ve Festival Hali, İsyan Günlerinde Sinema, Türkiye Komedi Sineması: Acıyı Balla Yoğuranlar, Sinemanın Filozofları, A’dan Z’ye Distopya, Tanpınar’ın Senaryoları, Usta Yönetmenlerin Dizileri, Beyazperdede Kara Film…”
Yerli Bilim Kurgu Yükseliyor (YBKY)
Son dönemlerde hem dünyada hem Türkiye’de her zamankinden daha çok ilgi gören alt türlerden biri olan bilimkurgu aşıklarını buluşturan Yerli Bilim Kurgu Yükseliyor platformu, dergiden daha uzun zamandır var. Mayıs 2017’den beri de aylık sürelerle hazırlanan bir online dergi yayımlanıyor.
Amatör ruhla hazırlanan profesyonel bir dergi olan YBKY Dergi’de bilimkurgu eksenli gidilse de edebiyattan sanata, ezoterizmden okültizme, fantastikten korkuya dek disiplinlerarası yaklaşımla hazırlanan zengin bir içerik bulacaksınız.
Derginin Genel Koordinatör’ü Hasan Önal, Editör ise Deniz Yörükoğlu. Esra Uysal’ın görsel yönetmenliğini sürdürdüğü derginin mutfak ekibinde farklı görevler üstlenen Burak Fedakar, İsmail Şahin, Arda Tipi, Merve Yener, Sezai Özden, Ender Gökçimen gibi isimleri görüyoruz. Ayrıca derginin kendi adı altında düzenlediği öykü yarışmasına dair detaylar ve yarışma katılımcılarının öykülerini de okuyabilirsiniz.
Bir gün bir şekilde basılı hayata da geçmesini umduğum YBKY Dergi’ye mutlaka göz atın, bilimkurgu tutkunu değilseniz de seveceğiniz içerikler bulabileceğinizden eminim.
1987, Ankara.
Türk Dili ve Edebiyatı lisansı, Yeni Türk Edebiyatı yüksek lisansı…
KalemKahveKlavye’nin kurucusu.
Evli ve iki kedi babası…
Bazı kitaplar yazdı: Kadran Kadraj (2015), Kaosun Kalbi (2020), Yeraltı Kütüphanesi (2020), Gecenin Kıyısından Gelen Suratsız ve Yaşlı Kuzgun: Edgar Allan Poe (2020)
