Anadolu, Girit, Mezopotamya, Fenike ve Mısır’daki sözlü geleneklerin ürünü Yunan mitleri tarih boyunca hiç durmadan konu edilip işlenmiş, işlendikçe değişmiş, değiştirilmiş, yeni biçimlere dönüşmüş ve bütün dünyada sanatı, edebiyatı, masalları, toplumsal yapıları ve gelenekleri etkilemiştir. Bu yolla tekrar tekrar karşımıza çıkan mitolojik karakterlerin, tanrıların, kahramanların; Zeus, İkaros, Metis, Kirke, Artemis ve bunun gibi yüzlercesinin asıl hikâyesi nedir? İnsana, tanrıların dünyasında dünyevi olana dair ne söylerler?
Robert Graves muazzam bir kaynak yelpazesinden faydalanarak tamamladığı bu kapsamlı çalışmasında Yunan mitlerinin tamamını basit bir anlatı formunda, maddeler halinde bir araya getiriyor, onları tarihteki çeşitli mit yazarlarının farklı anlatımlarıyla ve farklı kültürlerin mitolojileriyle ilişkilendirerek aktarıyor. Her bir maddeye düştüğü kendi ayrıntılı notlarında, mitlerin yorum sorunlarını, zaman içinde uğradıkları değişimleri tarihsel, politik ve antropolojik açılardan ve çağdaş araştırmalar ışığında eleştirel bir incelemeye tabi tutuyor.
Yunan mitolojisini konu alan ilk modern ansiklopedik çalışma olarak kabul edilen iki ciltlik Yunan Mitleri ilk yayımlandığı tarihten bu yana çevrildiği yirmiye yakın dilde alanın uzmanları kadar mitolojiye ilgi duyan okurlar için de klasikleşmiş bir kaynak haline gelmiştir.
YAYINCI NOTU
Robert Graves’in Yunan Mitleri Türkçede ilk kez 2004 yılında Say Yayınları tarafından Uğur Akpur’un çevirisiyle yayımlanmıştır. Bu yeni baskısının hazırlık aşamasında mevcut çeviride önemli miktarda editöryal değişiklik ve düzelti yapılmıştır.
Kitap 171 bölümden oluşuyor, bu bölümleri sayfa numaralarını kesintiye uğratmaksızın iki ciltte yayımlamayı tercih ettik. İlk 100 bölüm 1. ciltte, kalan 71 bölüm 2. cilttedir. Her bölüm mitin aktarıldığı maddelerle (bu maddeler harflerle gösterilmiştir) başlar. Ardından gelen maddelerde ise (bu maddeler rakamlarla gösterilmiştir) Robert Graves’in aktarılan mite dair yorumları bulunur. Graves mitleri yorumladığı bu bölümlerde çapraz okumalara imkân tanıyacak şekilde diğer bölümlere referanslar verirken bölüm numarası ile bu maddeleri kullanmıştır (örneğin, “bkz. 171. b” yani 171. bölümün b maddesi ya da “bkz. 25. 3” yani 25. bölümün 3. maddesi gibi). Okurun kolay takip edebilmesi için her sayfanın üstünde o sayfanın kaçıncı bölüme denk geldiğini ve hangi maddeleri kapsadığını göstermeyi tercih ettik. Yazarın dipnotları bölüm sonlarındadır. Orada yazarın referans verdiği kitaplar Türkçeye çevrilmişse köşeli parantez içinde Türkçedeki başlıkları eklenmiştir.
Yirmiye yakın dile çevrilmiş, Yunan mitlerinin ölümsüz hikâyelerini eksiksiz bir araya getiren bu klasikleşmiş çalışmayı yenilenmiş baskısıyla okurlarla buluşturmaktan mutluluk duyuyoruz.
Robert Graves Kimdir?
Robert Graves (1895-1985): İngiliz şair, roman yazarı, eleştirmen ve çevirmen Robert Graves, İrlandalı yazar Alfred Percival Graves ile Amalia von Ranke’nin oğlu olarak Wimbledon’da doğdu. Okuldan sonra katıldığı Birinci Dünya Savaşı’nda Kraliyet Gal Piyade Alayı’nda yüzbaşılık görevine getirildi. Esas uğraşı şiir olan Graves’in Seçme Şiirleri, 20. yüzyıl Penguin klasikler dizisinden yayımlandı. Kahire Üniversitesi’nde İngiliz Edebiyatı, Oxford Üniversitesi’nde de şiir alanında dersler verdi. Hayatını, çoğunluğu tarihi romanlar olmak üzere yazarak kazandı; bunlar arasında I, Claudius, Claudius The God, Sergeant Lamb of the Ninth, Count Belisarius, Wife to Mr. Milton, Proceed, Sergeant Lamb, The Golden Fleece, They Hanged My Saintly Billy, The Isles of Unwisdom sayılabilir. 1929’da özyaşamöyküsü Goodbye to All That’i kaleme aldı. Üzerinde en çok tartışılmış iki kurmaca dışı kitabı, şiirsel etkiye yeni bir bakış getiren The White Goddess ve Hıristiyanlığın ilk dönemini yeniden değerlendiren The Nazarene Gospel Restored’dur. Aynı dönemde sürdürdüğü geniş kapsamlı mitoloji çalışmalarının ürünü olan Yunan Mitleri, Yunan mitolojisi alanında ilk modern ansiklopedik kaynak olarak kabul edilmektedir. Apuleius, Lukianos, Suetonius ve Ömer Hayyam’ın Rubailer’ini (Ömer Ali Şah ile birlikte) çevirdi. Hayatının son elli yılını geçirdiği İspanya’nın Mayorka Adası’nda öldü. Türkçede yayımlanmış kitapları arasında Ben, Claudius, Tanrı Claudius, Homeros’un Kızı, Ak Tanrıça ve İbrani Mitleri yer almaktadır.