Burun · Bir Edebiyat Fenomenine Dönüşen İlginç Bir Kayıp Vakası

Burun, Rus gerçekçiliğinin öncüsü Gogol’ün monarşinin hüküm sürdüğü çarlık döneminde kaleme aldığı Petersburg Öyküleri derlemesi içinde yer alan öykülerden biri. Ait olduğu yüzü terk eden bir burnun ve o burnun sahibi devlet memurunun gerçeküstü hikâyesini anlatıyormuş gibi gözükse de, dönemin Rusya’sına ve Rus toplumuna dair son derece gerçekçi bir bakış açısı sunan Burun aynı zamanda bir hiciv şaheseri. Can Yayınları‘ndan.

“Gogol uzun süre bu şakanın basılmasını istemedi; ama biz, bu öyküde öyle şaşırtıcı, akla sığmaz, neşeli, özgün şeyler bulduk ki öykünün elyazmasının bize verdiği zevki okuyucularımızla paylaşmaya razı olması için kendisini güçlükle kandırabildik.” -Aleksandr Puşkin

Nikolay Gogol Hakkında

1809’da Uk­ray­na’da doğ­du. Halk kültürünü yansıtmak­la bir­lik­te alı­şıl­mışın dışına çıkan ilk öyküle­ri Rus ede­bi­yatına ye­ni ve di­ri bir ha­va ge­tir­di. Genç yaşında ünle­nen Go­gol’ün ilk hayran­ları arasında şa­ir Alek­sandr Puş­kin ve eleş­tir­men Vis­sa­ri­on Belins­ki de vardı. Mirgorod Öyküleri ve Petersburg Öyküleri, Go­gol’ün Rus ede­bi­yatında­ki ye­ri­ni da­ha da sağ­lam­laş­tır­dı. Çar I. Ni­ko­lay döne­minde­ki yoz­laşmış bürok­ra­si­yi acımasızca ala­ya alan Müfettiş adlı güldürüsünün ge­ri­ci basından gördüğü büyük tep­ki üze­ri­ne Rus­ya’dan ayrılmak zo­run­da ka­lan Go­gol, çe­şit­li ara­lar­la 1842’ye ka­dar Ro­ma’da ya­şadı. Ölü Canlar adlı ro­manı, serf­lik düze­ni ve dev­let yöne­ti­min­de­ki ada­let­siz­lik­le­riy­le feo­dal Rus­ya’yı yansıtıyor­du. Go­gol’ü ününün doru­ğu­na ulaş­tıran yapıtı Ölü Canlar ol­du. Rus ede­bi­yatının öncü isimlerinden ka­bul edi­len Go­gol, ya­şa­mı­nın son döne­min­de ruh­sal bunalım­lar ge­çi­rip 1852’de Mos­ko­va’da öldü.