Keigo Higashino’nun yazıp Ebru Sarıkaya’nın çevirdiği, Nox Yayınları etiketiyle yayımlanan Şüpheli X, Japon polisiyesinin en parlak örneklerinden biri olarak anılıyor.
İlk kez 2005’te yayımlanan roman, Naoki Ödülü’nü kazanarak hem Japonya’da hem de dünyada yankı uyandırdı. Kurgusu, sıradan bir cinayet hikâyesinden çok daha fazlasını vadediyor: bir matematik dahisinin zekâsı ile adaletin temsilcilerinin mücadelesi.
Hikâye, kızıyla birlikte yaşayan Yasuko’nun istismarcı eski kocasını öldürmesiyle başlıyor. Fakat asıl kırılma noktası, yan komşusu İshigami’nin devreye girmesi. Orta yaşlı bir matematik öğretmeni olan İshigami, cinayeti örtbas etmek için kusursuz bir plan öneriyor. Bundan sonrası, yalnızca polis soruşturmasının değil, zekânın, sadakatin ve takıntının sınandığı bir satranç oyunu gibi ilerliyor.
Şüpheli X’in Gücü Nereden Geliyor
Higashino’nun romanı, klasik “katil kim” polisiyelerinden ayrılıyor. Okur en baştan cinayeti, failleri ve sebepleri biliyor. Merak unsuru, cinayetin kimin işlediğini çözmekten değil, polis ve fizikçi Yukawa’nın olayı çözmeye çalışırken İshigami’nin planıyla karşılaşmasından doğuyor. Bu anlatı biçimi, romanı sıradan bir gerilim olmaktan çıkarıp psikolojik ve entelektüel bir mücadeleye dönüştürüyor.
İshigami karakteri, yalnızca suç ortaklığıyla değil, Yasuko’ya duyduğu derin bağlılıkla da öne çıkıyor. Onun dehası, matematiğin soyut düzenini suçun somut karanlığına uyarlayarak işliyor. Karşısında yer alan Profesör Galileo (Yukawa) ise İshigami’nin eski okul arkadaşı ve belki de tek entelektüel rakibi. Bu karşılaşma, romanın dramatik gerilimini en yüksek noktaya taşıyor.
Bir Zekâ Satranç Tahtası
Roman boyunca okur, polis soruşturmasının kısırlığı ile İshigami’nin titiz planı arasına sıkışıyor. Çoğu polisiyede soruşturmayı adım adım takip ederken, burada asıl izlenen şey “kimin kimi alt edeceği” oluyor. Bu yaklaşım, Agatha Christie’nin gerilimini andırsa da çok daha modern ve psikolojik bir katman ekliyor.
Goodreads yorumlarında sıkça belirtildiği gibi, Şüpheli X bir cinayet romanından çok karakter çözümlemesi olarak da okunabilir. Sadakat, fedakârlık ve takıntı arasındaki ince çizgi, romanı yalnızca bir “katil-kurban” hikâyesi olmaktan çıkarıyor. Finaldeki ters köşe ise hem zekice hem de yürek burkan bir etki bırakıyor.
Şüpheli X, temposu sakinleşse bile okuru bırakmayan, zekâ ve duygu arasındaki ince dengede ilerleyen bir roman. Japon edebiyatında polisiye türünün neden bu kadar güçlü bir damar oluşturduğunu anlamak için ideal bir örnek. Bazı okurlar polis soruşturmasını fazla yüzeysel bulabilir, ancak bu tercih aslında Higashino’nun odağını gösteriyor: olayın çözülmesi değil, çözümün bedeli.
Nox Yayınları’nın Türkçe baskısı, Ebru Sarıkaya’nın akıcı çevirisi sayesinde romanın gerilimini başarıyla aktarıyor. Kitap, yalnızca polisiyeseverler için değil, psikolojik derinliği olan karakter hikâyelerine ilgi duyanlar için de güçlü bir okuma deneyimi sunuyor.
Kitabı incelemek ve satın almak için TIKLAYIN
