İlk kitabı Meleklerin Payı’nda bizleri bir viski macerasına çıkaran Dr. Burkay Adalığ ile Epsilon Yayınevi‘nden çıkan İmbikten Kadehe adlı yeni kitabını konuştuk…
“Pek çok kişi beni viski yazarı olarak tanıyıp sevdiği için sanki viskiden başka bir içki içmezmişim gibi yanlış bir algı oluşabiliyor. Bir rakı masasının keyfini ne viski ne başka bir içki veremiyor,” diyen Dr. Burkay Adalığ, İmbikten Kadehe: Distile İçkiler Dünyası adını verdiği yeni kitabında içki çeşitlerinin tarihini, nasıl üretildiğini ve elbette onlardan ne tür kokteyller yapılacağını açıklıyor. Çıkış noktası rakı olan bu kitap aynı zamanda ünlülerin dünyasında içkinin yerinden söz ederken “İçki Dünyasında Kadınlar” başlıklı bölümle de ilgi çekiyor…
Röportaj: Ada Aras
“VOTKA NEDİR, CİNİ CİN YAPAN BAHARAT HANGİSİDİR, RAKI NASIL ÜRETİLİR, ETİL ALKOL NEDİR; NEREDEYSE HİÇ BİLİNMİYOR.”
İlk kitabınız Meleklerin Payı: Bir Viski Macerası adından da anlaşılacağı üzere sadece viskiyle ilgiliydi. İmbikten Kadehe ‘de ise bütün distile içkileri anlatıyorsunuz. Buna nasıl karar verdiniz?
Yayınevimle yaptığımız ilk toplantıda ülkemizde bu konuda büyük bir eksiklik gördüğümüz için bir seri içki kültürü kitabı yazmak üzere konuşmuştuk. İlk kitabım doğal olarak 7 yıllık viski maceramı anlattığım Meleklerin Payı oldu. Sırada başka viski kitaplarım da vardı, ama özellikle sosyal medyada bu kadar da çok içilen ve sevilen rakının özellikleri ve üretimi konusunda çok büyük bir eksiklik olduğunu görünce, sahte/kaçak alkol konusundaki bilgisizlik beni endişelendirmeye başlayınca, rakı ve diğer distile içkileri önceliklendirdim. Ben Türkiye’yi “viski bloggerlığı” kavramıyla tanıştırdıktan sonra yazmaya ve ilgilenmeye başlayan çok genç çıktığı için viski konusunda bilgi düzeyimiz oldukça iyi durumda. Ancak votka nedir, cini cin yapan baharat hangisidir, rakı nasıl üretilir, etil alkol nedir neredeyse hiç bilinmiyor.
İmbikten Kadehe’nin içeriğinden biraz bahseder misiniz?
Dünyadaki tüm içkileri iki ana grupta inceliyoruz. Bira ve şarap gibi maya yardımıyla oluşan fermente içkiler ve fermente içkilerin imbikte damıtılmış halleri olan votka, cin, viski, konyak gibi distile içkiler. Kitabıma alkol tarihiyle başladım. Bira ve şarap on binlerce yıllık bir tarihe sahip, ancak diğer içkiler imbiğin icadından sonra ortaya çıkmaya başlıyor. Her bölümde farklı bir içkiyi nasıl üretilir, tarihi nedir, nasıl türleri vardır gibi başlıklarda inceledim. Elbette her içki için kokteyl tarifleri, ünlü markaların tarihlerinden ilginç anekdotlar da kitabımda yer aldı.
Bu kitapla birlikte viskiseverlerden sonra bütün içkiseverlere hitap ediyorsunuz. Bu oldukça geniş bir yelpaze ve farklı yaşlardan okur kitlesini de beraberinde getiriyor olmalı. Bununla ilgili düşünceniz nedir? Sizi zorlayan kısımları oldu mu?
Doktor olduğum için içkinin sarhoş olmak için değil keyif almak için ve sorumlulukla tüketilmesi gereken bir içecek olduğunu çok iyi biliyorum. Sorumlulukla içmek için de bilgi sahibi olmak gerekiyor. Ben de genç oldum ve 90’lı yıllarda pek çok içki konusunda hiçbir bilgi kaynağım yoktu. (O yıllarda internet de yoktu.) 20 yıldır eğitimler verdiğim için farklı bilgi düzeyinde farklı yaşlarda insanlara bilgi aktarmak zaten en iyi bildiğim alan. Yeni jenerasyona içkilerin temel özelliklerini, aralarındaki farkları, aşırı içerlerse vücutlarına nasıl bir zarar verebileceğini öğretmen havasında değil eğlenceli bilgiler eşliğinde sunmaktı amacım.
İlk kitabınızda viski damıtımevlerini bizzat gezmiştiniz. Bu kitabı yazdığınız süreçte ise malum seyahat kısıtlamaları, tüm dünyanın online iletişimde olması gibi farklı şartlar vardı. Sizi nasıl etkiledi ya da etkiledi mi?
İlk kitabımda İskoçya’ya gittim ve yazdığım her konuyu anlatan videoları yerinde çekerek kitaba QR kodlarla ekledim. “Videolarla zenginleşen bir içki kitabı” dünya içki yazınında bir ilkti ve müthiş ilgi gördü. Elbette bu kitap için de konyak, rakı, votka, tekila üretimini yerinde görmek fotoğraf ve videolarla aktarma planım vardı, ama seyahat kısıtlamaları nedeniyle maalesef bu kitabımda videoya yer veremedik.
“GÜNÜMÜZDE PEK ÇOK İÇKİ MARKASININ BAŞINDA BİR KADIN VAR”
İmbikten Kadehe ‘nin “İçki Dünyasında Kadınlar” bölümünde göze çarpan sayfalar var. Bölümün içeriğinden bahseder misiniz?
Cinsiyet eşitsizliği her alanda büyük bir sorun. İçki dünyası da yüzyıllar boyunca hep erkek egemen gitmiş bir alan. Ancak günümüzde pek çok içki markasının başında bir kadın var; bu gelişimi gösterebilmek ve erkek egemen bir dünyada kadınların ne kadar müthiş işlere imza attığını belgeleyebilmek benim için önemliydi. Hendricks, Zacapa, Johnnie Walker vs herkesin tanıdığı bildiği içki markaları, ama o tatları yaratan insanların kadınlar olduğunun bilinmesi cinsiyet eşitliğine giden yolda önemli bir adım bence.
Yazarken en zorlandığınız bölüm hangisi oldu? Tabii bir de en keyif aldığınız bölümü sormak isterim.
İlginçtir ki en zorlandığım bölüm viski oldu. Üstüne 300 sayfa kitap yazdığım, yeni kitaplar yazmaya devam ettiğim asıl uzmanlık alanımı sadece 40 sayfada özetleyebilmek oldukça zordu. En keyif aldığım bölüm rakı oldu, çünkü araştırma yaptıkça, üretimini yerinde görünce zaten çok sevdiğim bir içki olan rakı konusunda harika bilgiler topladım. O kadar çok not birikti ki, planımda olmamasına rağmen bir gün bir rakı kitabı da yazacağım sanırım.
Kitapta içki markalarının ilginç hikâyelerine de yer vermişsiniz. Henüz kitabı almamış okurlar için bir iki örnek verebilir misiniz?
Smirnoff votkanın kurucularından Vladimir Smirnov’un Rus Devrimi’nin ardından idam cezasından kaçarak 1920 senesinde İstanbul’a gelip 4 yıl kadar Galata’da yaşaması, yine herkesin tanıdığı Absolut’un kurucusu Lars Olsson Smith’in damadının Osmanlı İmparatorluğu’nun büyükelçilerinden biri olması gibi ilginç ayrıntılar bilinmiyor. Marka tarihlerini araştırırken bulduğum bu nefis ayrıntılara kitabımda bolca yer verdim. Hiç sevmem, içmem dediğiniz bir içki bile olsa okumanızı mutlaka öneririm, zira kitabım “Vay be kimin aklına gelirdi!” dedirtecek yüzerce bilgi içeriyor.
“DÜNYANIN NERESİNE GİDERSENİZ GİDİN HER İÇKİYE BİR MÜZİK EŞLİK EDİYOR”
Kitapta her içki bölümünün bir de şarkı listesi var. Bunu neye göre belirlediniz? O bölümü yazarken mi dinlediğiniz şarkılar, yoksa genel olarak o içkiyi içerken mi?
Editörüm Yasemin Özek’in önerisiydi şarkı listeleri eklemek. Ben de müzisyen olduğum için bu fikir çok hoşuma gitti ve üstünde çalışmaya başladık. İçki eşlikçisi diyince herkesin aklına meze, kuruyemiş, peynir tabağı vs. geliyor, ama aslında dünyanın neresine giderseniz gidin her içkiye bir müzik eşlik ediyor. Bir tekila kokteyli olan Margarita’yı yudumlarken Latin dinlemek, rakı masalarımıza Müzeyyen Senar’ın eşlik etmesi hep bu yüzden. Biz de kendi sevdiğimiz şarkılarla, anlattığım içkilerin üretildiği ülkelerin folklorik ezgileriyle playlistler oluşturduk.
İmbikten Kadehe ‘de kokteyllere de oldukça geniş yer vermişsiniz. Bu konuda neler söyleyebilirsiniz, herkes evinde kokteyl yapabilir mi?
Biliyorsunuz, pandemi nedeniyle bar ve restoranlar kapalı ve hayat evlerde geçmeye başladı. Eve gelen konuklarım da bilir; sürekli Margarita ve Daiquiri hazırlayan ve bu konuda ustalaşmış bir insanım. Deneyimli barmenlerin elinden çıkma leziz kokteylleri içmeyi hepimiz özledik, ama ben herkesin web sitem meleklerinpayi.store’da da bulabilecekleri bazı temel araç gereçlerle, özel kadehlerle ve 10 kadar temel içkiyi evlerinde bulundurarak dünyanın en ünlü klasik kokteyllerini hazırlayabileceğine inanıyorum. Bu nedenle kitabımda her içkiden sonra kokteyl tariflerine yer verdim. Kitabın sonunda da bir ev barı kurmak ve evde kokteyl hazırlayabilmek için gereken tüyolar bulunuyor.
“BİR RAKI MASASININ KEYFİNİ NE VİSKİ NE BAŞKA BİR İÇKİ VEREMİYOR”
Bir viskisever olduğunuzu biliyoruz, ama bu kitapta bahsettiğiniz diğer içkiler arasında bir favoriniz var mı?
Elbette rakı. Pek çok kişi beni viski yazarı olarak tanıyıp sevdiği için sanki viskiden başka bir içki içmezmişim gibi yanlış bir algı oluşabiliyor. Bir rakı masasının keyfini ne viski ne başka bir içki veremiyor. Şöyle bir örnek vereyim; kitabı yazdığım EvdeKal döneminde 2 ay evden hiç ama hiç çıkmadığım günler oldu. En çok özlediğim şey dostlarımla Müzeyyen Senar dinleyerek rakı masasında sohbet etmekti. Restoranlar açıldığı ilk gün meyhaneye gittik zaten.
Bu kitap doğrultusunda tadım eğitimlerinize diğer distile içkiler de eklenecek diyebilir miyiz?
Viski101, Viski201 gibi eğitimlerimde 1500’ün üstünde viskisevere eğitim verdim, ancak tüm distile içki eğitimlerim daha kurumsal tarafta olduğu için pek bilinmiyor. Distile içkiler eğitimleri zaten veriyorum. Yeni havalimanı açıldığında duty free’de işe başlayan 150 kadar çalışana 1 gün süren bir distile içkiler programı hazırladım ve çok güzel geri bildirimler aldım. Benzer bir İçki101 programını genel katılıma açık şekilde oluşturmam konusunda takipçilerimden de büyük bir talep var.
– İki senedir her aralık ayında sizden bir kitap gelmesine alıştık. Sırada yeni proje/projeler var mı?
Pandemi ve 2020 herkes gibi benim için de çok ilginç bir yıldı. 30 yıldır yılda 10-15 kez yurtdışına çıkan, yılın en az bir ayını yurtdışında geçiren bir insanken seyahat kısıtlamaları nedeniyle elimde bir anda hayatım boyunca hiç başıma gelmediği kadar “çok zaman” oldu. Ben de bu dönemi yazarak değerlendirdim. İmbikten Kadehe ile aynı anda yazmaya başladığım Puro, İskoçya Damıtımevleri gibi kitap projelerimi de 2021’de görebileceğinizi düşünüyorum.
İncelemek ve Satın Almak İçin Tıkla!
